souvenirs de vacances français vakantieherinneringen aan Frankrijk
Ontwerp: Jan van Munster, Hans Peters en Bart Giesberts; landschappelijke revisie en technische update in 2024/2025. Deze baan is daardoor momenteel niet beschikbaar.
De Ardèche, de Provence en de zuidelijke Alpen komen u tegemoet op deze fraai gedetailleerde modelspoorbaan in de schaal 1:87. Het landschap op de modelspoorbaan is tot bijna een meter diep. Met normaal- en smalspoor en een heel bijzondere brug. Bijna alles op deze baan is met de hand gebouwd met behulp van tekeningen, foto’s en verkenning ter plekke. Samen de achtergrondfoto vormen deze één aansprekend geheel. Met Franse en internationale treinen in grote diversiteit, die door het schitterende zomerse landschap rijden. De computerbesturing zorgt daarbij nog eens voor afwisselend treinverkeer. Een echte uitnodiging om daar naar toe te gaan en een reis per trein te maken.
Deze baan is privé-eigendom van enkele leden van MST de Maaslijn. Van deze baan is een leuke film samengesteld.
Beschrijving van de baan
De baan is gebouwd op 9 modules met een variërende breedte van 60 tot 120cm en diepte van 70 tot 85 cm rond een viertal hoofdthema’s:
- Gare de Tournon du SNCF, normaalspoor
- Train des Merveilles avec le Pont de Caï dans la Ligne de Tende, normaalspoor
- Cave de Charbrier et distellerie de Bleu Provence.
- Chemin de Fer du Vivarais CFV, smalspoor
Voor wie meer wie weten over de voorbeelden van deze baan, verwijzen wij U graag naar Chemin de Fer du Vivarais en naar Ligne de Tende.
een gedeelte van het thema Gare de Tournon du SNCF et Chemin de Fer du Vivarais – foto ©FT
een gedeelte van het thema Train des Merveilles avec le Pont de Caï dans la Ligne de Tende – foto ©FT
een gedeelte van het nieuw toegevoegde thema Cave de Charbrier et distellerie de Bleu Provence Nyons – foto ©FT
het station van Tournon met de twee doorgaande sporen met op de achterzijde het stationsgebouw van de CFV Chemin de Fer du Vivarais – foto ©FT
globale plattegrond van de baan
Thema 1 . Gare de Tournon du SNCF
Het stationsgebouw van Tournon in het Rhônedal, officieel Gare de Tain L’Hermitage – Tournon genoemd, geeft een goed beeld van hoe de Franse stations van de SNCF er uitzagen. Dit station ligt aan de zogeheten rechtse Rhône-spoorlijn, die Parijs, Lyon en Marseille met elkaar verbond. Het station heeft in het midden een hoog gedeelte, geflankeerd door twee lagen gebouwen. Het middenperron word gebruikt door de toeristische museumspoorlijn van de CFV; intussen een historisch gegeven.
Thema 2. Chemin de Fer du Vivarais CFV
Vanaf het station Tournon vertrekken de treinen van de CFV. Het stationsemplacement is volledig in model weergegeven. Achter het station van Tournon van de SNCF ligt het station van de museumspoorlijn Chemin de Fer du Vivarais (CFV). Dit stationsgebouw van de CFV is een laag en langgerekt gebouw op perron 2. Hier ziet men de werkplaatsen, de draaischijf en het rollend materieel: autorails, personenwagens en goederenwagens. Inmiddels ook een historisch gegeven. De museumtrein reed tot 1998 door de spoortunnel onder de plaats Tournon over een rail met drie spoorstaven. Nu vertrekt deze van een nieuw gebouwd station net buiten de plaats Tournon.
Het emplacement van de CFV met locloodsen en werkplaatsen ligt achter het station.
Thema 3. Train des Merveilles avec le Pont de Caï dans la Ligne de Tende
De brug Pont de Caï (inderdaad met twee puntjes op de i) ligt in de Ligne de Tende (de Tendespoorlijn) van Nice naar Breil-sur-Roya door de zuidelijke Alpen. In een spoorlijn met geschiedenis, onder andere werd de lijn twee keer geopend! Een echte bergspoorweg met bruggen, tunnels en spiralen. De brug wordt in het midden ondersteund door een boogpijler. Deze bijzondere constructie ligt in werkelijkheid 30 meter boven de rivier de Bévera. De brug zelf is 90 meter lang, met de stenen bogen meegerekend 125 meter. Op de modelspoorbaan zijn de plannen voor spoorverdubbeling en electrificering doorgevoerd.
Goederentrein op viaduct Winkelstraat in Sospel
Het viaduct Bassera – le viaduc de Bassera– bestaat in werkelijkheid uit 7 bogen, waarvan er drie op de baan te zien zijn. Het spoor op de viaduct gaat hier over in een tunnel. Een situatie die velen ook van Zwitserland kennen.
Thema 4. Cave de Charbrier et distellerie de Bleu Provence
Op het middengedeelte van de baan is de Cave de Charbrier (wijnverkoperij) te zien, compleet met (gratis) proeverij voor toeristen. Deze bestaat uit meerdere gebouwen. Op het opstelspoor, dat aftakt van het hoofdspoor, staan lege wijntransportwagons. Deze Cave wordt begrensd door een veld met wijnranken en lavendelstruiken. Midden in het lavendelveld staat een voorbeeld van een lavendelstokerij, zoals de bekende distellerie de Bleu Provence, waar nog gestookt werd met stro en het afval van de lavendelstruiken. Het model laat de attributen zien die nodig zijn bij het destilleren van lavendel. De weg ernaartoe heeft een spoorwegovergang met werkende spoorbomen en knipperlichten naar Frans voorbeeld.
Bouw van de baan
De modules zijn van triplex gevuld met schuimplaten om het gewicht laag te houden. Deze staan op een los onderstel met aan de achterzijde een foto-achtergrond en aan de voorzijde een fries voor de verlichting van de baan.
De huizen en andere gebouwen zijn op verschillende manieren gemaakt. Waarbij onder andere gebruik is gemaakt van styreenplaten en van kant en klare plastic dakplaten. Enkele zijn gemaakt op basis van MKD en Jouef bouwpakketten volgens de zogeheten scratch building methode. De rotswoningen bij de brug hebben als binnenwerk etalagekarton. Het buitenwerk bestaat uit styroplast muurplaten met rotsmotief. Alle huizen en gebouwen zijn verouderd met geschikte poeder en verf.
De steile rivierwanden bij de brug Pont de Cai hebben als basis op maat gesneden schuim. Bestreken met een dun mengsel van gips, acrylverf en houtlijm. Op andere delen van de baan is gebruik gemaakt van gips dat vooraf in latex mallen gegoten is. Het landschap is vervolgens afgewerkt met verschillende soorten materialen, zoals zoden. strooigras, vlokken en blaadjes. Daarop zijn bomen en struiken aangebracht.
De bomen zijn onder meer gemaakt met bloemistendraad gevuld met DAS klei en diverse soorten loof. Ook is zeeschuim gebruikt als basis voor bomen; deze zijn met boomschorspasta opgedikt om voldoende stevigheid te krijgen. Vrijwel alle bomen en struiken zijn zelfbouw. Enkele bomen zijn gemaakt door Anita Decor.
Het railmateriaal is van Roco code 100 en van Lima/Rivarossi code 83. Het ballast is een mix van bruine kleuren in diverse korrelgroottes van Woodlands.
De bovenleidingmasten zijn aan de hand van foto’s, en door Franse tijdschriften te raadplegen, gebouwd. Gebruik gemaakt is van metalen H en I profielen. De specifiek Franse bovenleidingdraad is deels zelfbouw en deels van Sommerfeld.
De spiraal
Aan de voorzijde van de baan is aan de rechterzijde een spiraal geplaatst, waardoor een gevarieerde en spannende treinenloop op de baan mogelijk is. Omdat deze ook goed zichtbaar is vormt die een echte publiekstrekker. De buitendiameter is 120 cm, waardoor ook lange treinen soepel door de spiraal rijden. Door deze grote diameter kan de spiraal ook gebruikt worden als schaduwstation voor maximaal 3 (lange) treinen. Gemaakt van populierentriplex en staand op losse poten.
Het schaduwstation
Het schaduwstation is speciaal voor deze baan gemaakt om de inzet van extra lange treinen mogelijk te maken. Aantal modules ………………Hier liggen 10 opstelsporen van gelijke lengte. De wissels worden aangedreven door …………..?…… Gebouwd van populierentriplex ………………………. Onderstel……………….. Aan een zijde voorzien van keerlus……… Aan andere zijde sluit deze aan via een bocht aan op het landschappelijk deel van de baan. …………………………..
Besturing en bediening treinen
Voor de besturing van de treinen wordt het programma Koploper gebruikt, dat draait op een laptop. Daarvoor is de baan verdeeld in blokken. Voor de bezetmelding is gekozen voor een systeem waarbij de trein slechts wordt gedecteerd aan het begin en het einde van een blok met een binnenkomstmelder en een stopmelder. Hiervoor wordt een geisoleerde railstaaf gebruikt met een lengte van 35 tot 40cm. De voeding voor deze stukjes railstaaf loopt via een stukje elektronica, bezetmelders genoemd. Deze zijn van het type S88-n. De bezetmelders zitten onder het landschappelijk deel van de baan en onder het het schaduwstation, dat achter de baan staat.
De bediening van de treinen op de baan gebeurt vanuit een losse bedieningslessenaar De bedieningslessenaar staat naast de baan en bevat de centrale, de booster, de trafo’s, de interface en de voeding voor de laptop en de laptop zelf. Het schaduwstation en het landschappelijk deel van de baan zijn voorzien van de bezetmelders (type S88-n). Evenals de wissel- en seindecoders, die worden gevoed door aparte trafo’s. Voor de rijspanning en de overige wissel- en gelijkstroomspanningen worden aparte trafo”s gebruikt. Zodat een betrouwbare werking is verzekerd.
Het rollend materieel op de baan
Uitgangspunt is dat de treinsamenstellingen op de baan kloppen met die van het grootbedrijf. Bovendien willen we een breed beeld laten zien van wat er allemaal op het Franse spoor rijdt of gereden heeft. Gereden wordt daarom niet alleen maar met modernere maar ook met meer historische treinen. En met internationale Zwitserse, Belgische, Italiaanse en Duitse treinen, die op het Franse spoorwegnet te zien zijn of waren. Na de privatisering van de spoorwegen in Frankrijk deden diverse particuliere spoorwegmaatschappijen hun entree; ook dat komt terug op de baan. Personentreinen met 13 of 14 wagons vormen daarin geen uitzondering. Met aansprekende namen als “TEE Étoile du Nord“, “ Le Mistral”, “Rouget de l‘Isle”, “Le Ventadour” en “La Puerte del Sol”. Uiteraard zijn de goederentreinen, vaak bloktreinen, niet vergeten. Het goederenvervoer was, zoals ook elders in Europa, vroeger samengesteld uit een diversiteit aan twee-assige goederenwagons. In Frankrijk is al snel overgestapt op wagons op draaistellen, waarmee hogere snelheden haalbaar werden. Al deze soorten treinen rijden op de baan. Deels getrokken door locomotieven in voorspan.
een goederentrein met een lange reeks aan huifwagens is een veelvoorkomend beeld op het Franse spoor; hier getrokken door een SNCF locomotief BB26000, Sybic genoemd- foto ©FT
Op het gedeelte met de Pont de Caï worden railbussen van de SNCF en FS, zoals die rijden of gereden hebben op de Ligne de Tende tussen Nice/Ventimiglia en Tende, ingezet. Vanaf 1979 – 1995 zette de SNCF autorail X-4500 in en de Italiaanse spoorwegen autorails type ALn. Dus proeven aan een stukje Italië. Vanaf 1995 rijden de nieuwere sterkere X-2200. Ze rijden nog steeds, maar dan als toeristische trein “Train des Merveilles”. Voor de gewone dienst zijn er nu moderne dieseltreinstellen van het type X 72500.
Op het smalspoorgedeelte van de Chemin de Fer du VivaraIis (CFV) rijden railbussen van deze bekende museumspoorlijn. Zoals het voorbeeld meterspoor in de schaal HOm
Het rollend materieel op de baan is van alle gangbare modelspoorfabrikanten zoals de traditionele fabrikanten Roco, Hornby/Jouef, Lima en Roco. Maar ook van vaak kleinere fabrikanten zoals REE-models en LSmodels.
een treinstel uit het TEE tijdperk passeert het depot van de Chemin de Fer du Vivarais in Tournon – foto ©FT
op de pont de Caï is een olietrein uit de negentiger jaren te zien
een moderne ertstrein aan het begin van de 20e eeuw
Colofon
Deze baan kwam tot stand dankzij de bijdragen in de bouw van de teamleden van ModelSpoorTeam de Maaslijn. De tekst van deze bladzijde is geschreven door Jan van Munster, Hans Peters en Bart Giesberts. De foto’s zijn van Hans Peters en Fred Theuns. © Het copyright berust bij hen.